Gelderland

Provincie Gelderland

Vlagge Waepen
'Oôdstad	Arnem
Commissaoris van de Konieng	John Berends (CDA)
Belangriekste godsdienst(en)	protestant (27%), katteliek (21%)
Belangriekste streektaele(n)	Veluws, Achter'oeks, Zuud-Gelders (o.a. Betuws, Liemers), Sallands
Oppervlakte - Totaol - Land - Waeter	eêrste 5.136 km² 4.960 km² 176 km²
Inweuners - Totaol - Bevolkiengsdichteid	vierde 2.134.000 (2023) 430 inw./km²
Gemeênten	51
Volkslied	Ons Gelderland
Officiële website	www.gelderland.nl

Gelderland (Nedersaksisch: Gelderlaand) is 'n provincie van Nederland die a in 't oôssen van 't land leit. Ze hrenst an Limburg, Noord-Braebant, Zuud-'Olland, Utrecht, Flevoland, Overiessel en Duutsland. Oôdstad me nie de hroste plekke is Arnem.

Heografie

A je kiekt nae 't oppervlak van Gelderland is 't d'n hroste provincie van Nederland. De hroste stad in Gelderland is Nijmegen 'evolgd deur d'n oôdstad Arnem en Aepeldoorn. Aore hroote plekke bin Ede, Barneveld, Zutphen, Tiel en Doetinchem.

Hrofweg kan je Gelderland is drie deêle opsplitsen.

• D'n Betuwe, bekend om zien fruut en Flupje van Tiel.
• De Veluwe waora de meêste bossen van Nederland staene.
• D'n Achteroek wat a veural agrarisch is.

Aore Gelderse hebieden bin ut Riek van Nijmegen, ut Land van Maos en Waol, de Liemers, de Gelderse vallei, d'n Bommelerwaerd en d'n Iesselvallei.

Gelderland wor doorkruust deur de Rien mie zien aftakkingen Waol en Iessel. De Maos vormt d'n hrens mie Noord-Braebant. De hoôgste punten binne de Torenberg en de Aerdmansberg bie Aepeldoorn (107 meter boven NAP) en de Posbank bie Rhenen (110 meter boven NAP). Zou Limburg nie bie Nederland ‘ebleve binne in 1815 dan zouwe dit de hoôgste punten van Nederland weze.

Inweunerantal

D' ontwikkelieng van 't inweunerantal:

• 1850 — 365.000
• 1900 — 567.000
• 1950 — 1.078.000
• 1960 — 1.267.000
• 1970 — 1.506.000
• 1980 — 1.694.000
• 1990 — 1.804.000
• 2000 — 1.919.000
• 2010 — 1.999.000
• 2020 — 2.086.000
• 2023 — 2.134.000

Politiek en bestier

Provincie

De Provinciaole Staeten van Gelderland è 55 zeêtels (vò 2011 waeren dat 'r 53). Sins de verkieziengen van maerte 2023 is de verdeêlienge zoô:

Oliefkleur bin partijen van Gedeputeêrde Staeten.

Uutslag Staetenverkieziengen
Partij	2023	2019	2015	2011	2007
BBB	14
VVD	6	8	9	11	9
PvdA	5	5	6	9	10
GL	5	6	3	4	3
CDA	4	7	9	9	15
CU	3	4	4	3	4
D66	3	4	7	4	1
SGP	3	3	3	2	3
PvdD	2	2	2	1	1
PVV	2	3	5	6
Volt	2
JA21	2
SP	2	3	6	5	7
FVD	1	8
50+	1	2	1	1
Zeêtels	55	55	55	55	53
Coalitie	30	30	31	33	29
Opkomst	64%	59%	50%	59%	49%

Gemeênten

Sins 2019 ei Gelderland 51 gemeênten.

Aelten (Aalten) Aepeldoorn (Apeldoorn) Arnem (Arnhem) Barneveld Berg en Dal Berkelland Beuningen Bronck'orst (Bronckhorst) Brummen Buur'n (Buren) Culemborg Doesburg Doetinchem

Druten Duiven Ede Elburg Epe Ermelo Harderwiek (Harderwijk) Hattem Heerde Heumen Lingewaerd (Lingewaard) Lochem Maesdriel (Maasdriel)

Montferland Neder-Betuwe Nijkerke (Nijkerk) Nijmegen Nunspeet Oldebroek Oôst Gelre (Oost Gelre) Ouwe Iesselstreek (Oude IJsselstreek) Overbetuwe Putt'n (Putten) Renkum Rheden Rozendael (Rozendaal)

Scherpenzeel Tiel Voorst Waegeningen (Wageningen) West Betuwe West Maes en Waol (West Maas en Waal) Westervoort Wiechen (Wijchen) Winterswiek (Winterswijk) Zaltbommel Zevenaer (Zevenaar) Zutphen

Lienks nae buten

• Provincie Gelderland
• Plaatsengids
• AlleCijfers

• 

  De Waolbrugge in Nijmegen

• 

  Weverstraat in Arnem

• 

  Heuvels bie Groesbeek

• 

  Boôgerd bie Kesteren