Maestricht

Uut Wikipedia
Gemeênte Maestricht
Nederlands Maastricht
Limburgs Mestreech
Liggienge
Kaerte
Land Nederland
Provincie Limburg (Nederland)
Streêken
Zuud-Limburg (Nederland)
Oôdplekke Maestricht
Oppervlakte 60 km²
- land
56 km²
- waeter
4 km²
Inweuners
123.000 (2023)
Dichteid 2191 inw./km² (land)
Coördinaot'n 50°51’ N 5°41’ L / <span class="geo-dec geo" title="Maps, aerial photos, and other data for Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’ Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’">Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’, Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’

Maestricht is 'n gemeênte in en d'n oôdstad van de provincie Nederlands Limburg mie 123.000 inweuners. De stad ligt in 't uuterste zuujen an de Maes.

Maestricht is in 1970 vergroôt mie de gemeênten Amby, Borghaeren, Heer en Itteren.

Geschiedenisse[bewerk | brontekst bewerken]

In oorsprong is de stad nie egt Nederlands. De stad is al ontstoô in de Romeinsen tied. In 1632 veroverende Frederik Hendrik de stad in naem van de Republiek der Zeven Verenigde Nederland. Nadien wier de stad verscheie keren deu Franse troepen bezet. Op 1 auhustus 1814 wier Maestricht oôdstad van de nieuwe previncie Limburg in het Verenigd Koninkriek der Nederlanden. Tiejes de Belse opstand in 1830 bleef de stad in Nederlandse 'anden, dankzij ut in de stad anwezige garnizoen. Zoô bleef de stad toet an 1839 Ollans, mae de rest van Nederlands Limburg was in Belhische 'anden, de bevolkieng had zich immers achter de opstand 'eschaerd. Maestricht was een geisoleerde 'Ollandse stad in Bels hebied. Toe de lienkeroever van de Maes op 8 auhustus 1843 an Belhië wier toe'ewezen, wier besloten om een gebied van 1.200 vaem (2,3 km; 1 kenonschot varde) rond Maestricht bie Nederland te voegene. Toet varde in de 19e eeuw bleef de elite Frans preate. Tot an 1892 bleef d'r een Franstaelige krante verschiene, Le Courrier de la Meuse. In de twidde helt van de 19e eeuw wiere d'r vee febrieken 'ebouwd in de stad. Bekend binne de keremiekfebrieken van Regout, laeter Sphinx.

Stadsbeeld[bewerk | brontekst bewerken]

Blikvanger van de stad is de Sint-Pietersberreg, 171 meter hoage. De berg kent veel grotten, overigens deu de mens derin 'emaekt. In de oorlog wiere die nog as schuulplekke 'ebruukt. De ENCI graeft in de berg nea cement, een diep gat is deer uut'egraeve. De stad is populair bie toeristen, vooral vanwege ut 'buutelandse' overkommen. Sinds de jaeren '70 heit de stad ok een eihe universiteit.

Bekende gebouwen in de stad binne ut stad'uus, de Sint-Servaeskerreke in de Helpoorte. Nae Amsterdam kent Maestricht de miste rieksmonumenten van aole Nederlandse ste'en.

Politiek[bewerk | brontekst bewerken]

Gemeênteraed[bewerk | brontekst bewerken]

Vanof 1982 is de Maestrichtse read as volgt saemen'esteld:[1][2]

Gemeênteraedszeêtels
Partij 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022
Senioren Partij Maastricht (SPM) ¹ 2 1 2 5 4 3 3 5 6 5 5
GL ² 2 1 2 3 3 5 5 4 4 5 4
D66 1 1 4 6 3 2 2 4 5 5 4
CDA 17 14 15 11 12 11 7 7 5 5 4
PvdA 11 18 13 9 10 8 13 7 5 3 4
Partij Veilig Maastricht (PVM) ³ 2 3 3 3
VVD 5 4 3 4 5 5 4 4 3 3 3
PvdD 2
Volt 2
SP 2 2 3 2 5 3 2
PVV 2 1
50+ 1 1
Sociaal Actieve Burgerpartij (SAB) 1 1
M:OED 2 1
Liberale Partij Maastricht (LPM) 1 1 1 1
FVD 1
Maastrichtse Volkspartij (MVP) ⁴ 1 1
Stadsbelangen Mestreech (SBM) 3 2 2 1
Centrumdemocraten (CD) 1
Stadsbelangen 1
Totael 39 39 39 39 39 39 39 39 39 39 39
Opkomst 55% 66% 57% 60% 52% 50% 54% 49% 47% 48% 45%

¹ In 1982 Gepensioneerden- en Bejaardenpartij.

² In 1982 PPR (1) en PSP (1), in 1986 Zalm.

³ In 2010 Trots op Nederland (Ton).

⁴ In 2010 Christelijke Volkspartij (CVP).

Burhemeêsters[bewerk | brontekst bewerken]

Dit is 'n lieste mee burhemeêsters sins 1900:[3][4]

tied burhemeêster partij opmerkienge
1900 - 1910 Petrus Bauduin
1910 - 1937 Leopold van Oppen
1937 - 1941 Willem Michiels van Kessenich
1941 - 1943 Louis Peeters NSB
1943 - 1943 Theo Copray waernemend
1943 - 1944 Louis Peeters NSB
1944 - 1944 Antonius Cornelis de Leij NSB waernemend
1944 - 1944 A.E. Kersten RKSP waernemend
1944 - 1967 Willem Michiels van Kessenich
1967 - 1985 Fons Baeten KVP, CDA
1985 - 2002 Philip Houben CDA
2002 - 2010 Gerd Leers CDA
2010 - 2010 Jan Mans PvdA waernemend
2010 - 2015 Onno Hoes VVD
2015 - 2023 Annemarie Penn-te Strake
2023 - noe Wim Hillenaar CDA

Bekende inweuners[bewerk | brontekst bewerken]

Zie ok[bewerk | brontekst bewerken]

Noôten[bewerk | brontekst bewerken]

  1. nlverkiezingen
  2. nlverkiezingen (archief)
  3. Geni
  4. Börgemeisters vaan Mestreech 1800 - 2014

Lienks nae buten[bewerk | brontekst bewerken]