Naar inhoud springen

Vereênigde Staeten

Uut Wikipedia
(Deurverwezen vanaf Amerikaonse)
United States of America


Vlagge


Waepen

Baosisgegevens
Officiële landstaele: hin offisjele tael, Iengels in 28 staeten
Oôdstad: Washington, D.C.
Regeriengsvurm: Republiek
Staetsoôd: Joe Biden
Regeriengsleider: Joe Biden
Religie: christelijk 79,8%
jodendom 1,4%
moslim 0,6%
boeddhist 0,5%
gîn religie 15,0%
Oppervlakte: 9.149.429 km²
(6,97% waeter)
Inweuners: 333.287.557 (2022)
(36 inw. / km²)
Aore gegevens
Volkslied: The Star-Spangled Banner
Munte: Dollar (USD)
UTC: -5 toet -10
(zeumertied: jaet)
Nationaole feêstdag: 4 juli
Web | Code | Tel. ..us, .gov, .mil en .edu | USA | +1

De Vereênigde Staeten (Iengels: United States of America, afgekort USA of US), is een land in Noord-Amerika. Den oôdstad van 't land is Washington, D.C.. 't Land grens an de lan'n Mexico en Canada en vadder hrenst ut an d'n Atlantischen Oceaon, de Hrote Oceaen en de holf van Mexico. De Vereênigde Staeten eit op tweê ni hroste aetal inweuner ni China en India en is 't op drie ni hroste land van de wereld. De oppervlakte is ruum 9,1 meljoen km² en 't antal inweuners ruum 333 meljoen (2022). Groôste steê binne New York City, Los Angeles en Chicago.

Geschiedenisse

[bewerk | brontekst bewerken]

In de loôp van de 16e, 17e, 18e in 19e eêuwe is ut land 'ekoloniseerd deu Europeaonen. In 1776 wiere de kolonies onaf'ankeluk van Iengeland. Vooral in de 19e eêuw kwamme vreed vee Europeanen nae de VS om hier een nieuw leven te beginne. Rond 1900 weunde d'r al zo'n 70 meljoen mênsen. In de jaeren '60 van de 19e eêuw ontstong d'r een conflict over de slaevernieje. De zuujelijke staeten vurmde d'n Geconfedereêrde Staeten van Amerika. 'Ieruut ontstong de Amerikaonse burheroôrlog die deu de noôrdelijke staeten wier gewonne. In de Eerste weêreldoôrlog bleef de unie anvankelijk neutraol, in 1917 kooze ze de kant van Iengeland en Frankriek. Ok in de Twidde Weareldoôrlog bleeve ze tot 1941 neutraol, mae nae d'n anval van Japan op Paerl Harbor wiere ze in de oôrlog meegetrokke. Nae 1945 is de Vereênigde Staeten ut machtigste land op aerde. Tussen 1945 en 1990 voerende 't land de zogenaemde Kouwe Oorlog mee de Sovjet-Unie. De groôste in bekendste stad is New York. As gevolg van de slaeven'andel kennen de Vereênigde Staeten ok een groôt zwart bevolkiengsdeel. 'Ieruut is oud-president Barack Obama deels ofkomstig.

Bie de verkiezingen van 2020 wier Joe Biden verkooze tot nieuwe president. Ie kreeg meer kiesmannen as z'n rivaol Donald Trump.


Het Capitool in Washington


De 50 staeten binne de volgende:

Afankelijke hebied'n

[bewerk | brontekst bewerken]

De VS beheerse varder nog de volgende eilan'n, die bute de indelieng in staet'n valle:

Lienks nae buten

[bewerk | brontekst bewerken]



Lan'n in Noord-Amerika
Antigua en Barbuda | Bahama's | Barbados | Belize | Canada | Costa Rica | Cuba | Dominica | Dominicaonse Rippebliek | El Salvador | Grenada | Guatemala | Haïti | Honduras | Jamaica | Mexico | Nicaragua | Panama | Saint Kitts en Nevis | Saint Lucia | Saint Vincent en de Grenadines | Trinidad en Tobago | Vereênigde Staeten‎
Afankelijke hebied'n: Amerikaonse Maegdeneilan'n | Anguilla | Aruba | Bermuda | Britse Maegdeneilan'n | Curaçao | Hroenland | Kaaimaneilan'n | Montserrat | Navassa | Puerto Rico | Saint-Pierre en Miquelon | Sint Maerten (Nederland) | Sint-Maerten (Frankriek) | Turks- en Caicoseilan'n
Afrika - Zuud-Amerika - Azië - Europa - Oceanië