Kouwe Oôrlog
Uiterlijk
(Deurverwezen vanaf Kouwe Oorlog)
De Kouwe Oôrlog was een periode van de hewaepende vrede tussen de Sovjetunie en de Vereênigde Staeten tussen 1945 en 1991. Op sommige momenten as tiejens de Cuba-crisis bungelende de weareld op 't ranj'ie van een atoomoorlog. Nae de val van de Sovjet-Unie was de Kouwe Oorlog of'eloapen en bleeve de Vereênigde Staeten allenig over as supermacht.
Gebeurtenisse
[bewerk | brontekst bewerken]- 28 november 1943 - Behin van de conferentie van Teheran, weer de grôte drie, Roosevelt, Stalin in Churchill bie mekander komme.
- 6 auhustus 1945 - De Amerikaonen gooie een atoombomme op de Japanse stad Hiroshima. Op de 9e gooie ze z'r iene op Nagasaki. De Sovjet-unie valt Japan an in trekt China in Noord-Korea binne. Japan tekent z'n overgeave. Ende van de Twidde Weareldoôrlog. Duutsland wor 'opedeeld in bezettingszone, weerbie de zone van de Sovjet-unie steeds meer los komt te sto van de aore drieje. Uuteindeluk ontstoot hierdeur de DDR.
- 5 maerte 1946 - De Britse premier Winston Churchil spreekt voo 't eerst van een iesderen gerdien, wa dwars deu Europa lopt.
- 24 juni 1948 - De Sovjet-Unie blokkeert Berlien. Westerse lan'n beginne een lochtbrugge.
- 4 april 1949 - In Washington DC wor deu 12 lan'n 't Noord-Atlantisch Verdrag 'etekend. 't Verdrag voo'ziet in de oprichtienge van de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie (NAVO)
- 29 auhustus 1949 - De Sovjet-Unie test d'r eerste atoombomme in is deermee ut twidde land op de weareld mee zo'n dienk.
- 3 oktober 1952 - Eerste Britse atoomtest in Australië – hiermee wor het Verenigd Koninkriek de derde atoommacht, nae de Vereênigde Staeten (1945) en de Sovjet-Unie (1949).
- 6 meie 1955 - West-Duutsland treed toe tot de NAVO.
- 14 meie 1955 - Oprichtieng van ut Warchaupact.
- 23 oktober 1956 - Behin van de Hongaarse opstand. Die wor neer'eslogen deu de Sovjet-Unie.
- 1 jannewari 1960 - Kameroen wor onafhankeluk. Nog veel lan'n in Afrika vollege. 1960 wor deerom ok we Het jear van Afrika enoemd. Op 30 juni volgt Belhisch Kongo. Afrika komt deels onger invloed van de Sovjet-Unie
- 16 feberwari 1960 - Frankriek neemt in de Algerijnse Sahaora zien eerste atoomproef.
- 13 auhustus 1961 - Behin bouw Berlijnse Mure
- 22 oktober 1962 - Cuba crisis. De Vereênigde Staeten en de Sovjet-Unie komme recht tehenover mekaore te sto. Een atoomoorlog dreigt. Uuteindeluk draoit de Sovjetunie bie op 28 oktober.
- 21 auhustus 1968 - Meer dan 200.000 militairen van het Warschaupact valle Tsjecho-Slowakije binne in de nacht van 20 op 21 auhustus en maeke op bloedige wijze een eind an de hervormingen van de Praegse Lente.
- 25 december 1979 - De Russen valle Afghanistan binne.
- 1 september 1983 - Een Koreaans passagiersvliegtuug wor boven Russische grondgebied neer'eschoten. Alle 269 passagiers en bemanningsleden kommen om 't leven
- 7 oktober 1989 - De DDR viert d'r 40e en leste verjaerdag. De protesten in Oost-Berlien, Leipzig en aore delen van 't land houwe an.
- 9 november 1989 - Val van de Berliense mure. Groôt feêst in de stad, Oôst en West binne herienigd.
- 11 jannewari 1990 - 200.000 mensen betoge voor de onafhankeluk'eid van Litouwen tijdens een driedaags bezoek van Michail Gorbatsjov aan de hoofdstad Vilnius.
- 4 meie 1990 - Letland verklaert zich as derde Baltische republiek, nae Litouwen en Estland, onafhankeluk van de Sovjet-Unie.
- 4 oktober 1990 - Hereniging van Duutsland. In het Rieksdaggebouw in Berlien komt het Duutse parlement voo het eerst in 57 jaer weer saemen. Het gaet om 520 leden van de Bondsdag en 144 leden van de Oost-Duutse Volkskammer.
- 3 maerte 1991 - Letland en Estland stemmen voo onafhankelijk'eid van de Sovjet-Unie.
- 18 auhustus 1991 - Tiejens zien vakantie in de Krim wor Sovjetpresident Michail Gorbatsjov of'ezet en onger huusarrest 'eplaest. Steeds meer Sovjetrepublieken rope d'r onaf'ankeluk'eid uut.
- 6 september 1991 - De Sovjet-Unie erkent de onaf'ankeluk'eid van Estland, Letland en Litouwen.
- 16 december 1991 - Ok Kazachstan verklaer' z'n eigen onaf'ankeluk.
- 31 december 1991 - Ineenstorting Sovjet-Unie. Michail Gorbatsjov treedt officieel of as president van de Sovjet-Unie. De rooie vlagge op het Kremlin wor vervangen door de wit-blaeuw-rooie van de Russische Federaotie.
- 26 jannewari 1992 - Boris Jeltsin kondigt an dat Rusland gin kernraketten meer op Amerikaonse steden zal richten.
Literatuur
[bewerk | brontekst bewerken]- Vanden Berghe, Yvan, De Koude Oorlog. Een nieuwe geschiedenis (1917-1991). Vijfde volledig herziene uitgave, Acco Uitgeverij, 528 blz. (met medewerking van Doeko Bosscher en Rik Coolsaet), 2008 - ISBN 978 90 334 6848 3
- Lewkowicz, Nicolas, The German Question and the Origins of the Cold War, IPOC, Milaan, 2008, ISBN 88-95145-27-5
- Van Rossem, Maarten, Drie Oorlogen. Een kleine geschiedenis van de 20e eeuw, Nieuw Amsterdam, 256 blz., 2007 - ISBN 978 90 468 0321 9
- Franssen, Jens, Vande Winkel, Roel, Bang voor de bom: Vlamingen over hun Koude Oorlog, Antwerpen, Manteau - Standaard Uitgeverij - VRT - VAR, 2006, ISBN 90 223 1963 6