Naar inhoud springen

Vietnam

Uut Wikipedia
Kaerte van 't land
Hội An

Vietnam (Vietnamees: Việt Nam), officieel de Socialistische Republiek Vietnam, is een land in Zuudoôst-Azië. Het bevindt z'n eigen opt Indochina-schiereiland en wor begrensd deu China int noor'n, deu de Golf van Tonkin en de Zuud-Chinese Zeê int oôs'n, deu Cambodja int zuudwesten en deu Laos in het noôrdwes'n. Mee 100.300.000 inweuners (2023) behoor Vietnam anno 2012 tot de dortien meêsbevolkte lan'n ter weareld. De oôdstad ist noordeleke Hanoi (Vietnamees: Hà Nội) en de groôste stad is Ho Chi Minh stad (Vietnamees: Thành Phố Hồ Chí Minh), het vroegere Saigon.

Vietnam is een voormaolige kolonie van Frankriek. Vanof de zestiend' êeuwe begostn Westerse handeloars in de havens zaakn te doen. In 1535 stichtn de Portugeezn een êeste handelspost in Hoi An en teegn 't ende van de zeventiend' êeuwe naamn d' Iengelse en Franse handeloars geleidelik over. Gedeurende de negentiend' êeuwe hèn de Fransn goandeweg under invloed uutgebrêed toet dan ze in 1887 de Unie van Indochina vormdign. In dien tyd woarn der nog olsan Vietnamese keizers, moar in werkelikheid woarn ze de marionettn van de Fransn. Gedeurende den twidde weireldôorloge wierd Vietnam tope besteurd deur de Japanners en de Franse (die teegn dien tyd uut de Vichy regerienge bestoend). Nae de val vant Franse garnizoen in Điện Biên Phủ in 1954 wier Vietnam verdeeld in Noôrd-Vietnam en Zuud-Vietnam. De Vietnamoôrlog (1957-1975) kwam voort uut de poging om communistische Vietcong-guerrilla's te versloô. De deu de VS gesteunde overheid van Zuud-Vietnam kwam ten val in 1975 ent land wier hereênigd in 1976.

De bevolkienge weunt voa 't grotste dêel in de twêe rivierdelta's van de Rôo Rivier and van de Mekongrivier. D' etnische Vietnameezn vormn mêer dan 85% van de bevolkienge. D'r binne omtrent 50 kleidere groep'n, woavan dan de Cambodjoann over 't olgemêen teegn de Cambodjoanse grenze en in de Mekondelta weunn, en de Chineez'n voarol in 't center van Saigon.

't Groôste dêel van de bevolkienge werkt in de landbouw, woardat hoofzakelik riest gekwêekt wordt. De Mekongdelta en de Rôo rivierdelta behôorn toet de grotste rystplantagegebien in de weirld, met een netwerk van dykn, dammn, kanoaln, en grachtn die met d' irrigoatie helpn.

Verder wordn d'r ook nog eirdneutn, groan, zoete petattn, bôonn, katoene, jute, kaffie, thee en rietsuukr gegroeid. De visserieje is ok een belangrike industrie, en geirnoars zyn belangrik voa den uutvoer.

De mêeste delfstoffn van het land worden in 't nôordn gevoendn, mè voarol stêenkool, fosfoatn, mangaan, bauxiet en chromaot. Langs de kust is d' er ook ruwolie en gaze ontdekt, moar d' extractiefaciliteitn wordn nog ontwikkeld. 't Grôtendêel van de grôte en kapitoalintensieve projectn zyn in samenwerkienge tussn butenlandse oundernmeiengn en 't Vietnamese platselike besteur. Toerisme is goandeweg van grôter belang gewordn, met omtrent een miljoen bezoekers in 1994 en vier kêern zoavele in 2007.

De belangrikste handelspartners van Vietnam binne Singapore, Zuud-Korea en Japan.

Werelderfgoed

[bewerk | brontekst bewerken]


Lan'n in Azië
Afghanistan | Armenië | Aâzerbeidzjan | Bahrein | Bangladesh | Bhutan | Brunei | Cambodja | China | Cyprus | Ehypte | Filepijn’n | Georhië | India | Indonesië | Irak | Iran | Israël | Japan | Jeem’n | Jordaonië | Kazachstan | Kirhizië | Koeweit | Laos | Libanon | Mallediven | Maleisië | Monholië | Myanmar | Nepal | Noôrd-Korea | Oezbekistan | Omaan | Oôst-Timor | Pakistan | Qatar | Rusland | Saoedi-Araobië | Singapoor | Sri Lanka | Syrië | Tadzjikistan | Taiwan | Thailand | Toerkmenistan | Turkije | Vereênigde Araobische Emiraoten | Vietnam | Zuud-Korea
Afankelijke hebied'n: Adjara | Akrotiri en Dhekelia | Nachitsjevan | Nagorno-Karabach
Niet-erkende staeten: Abchazië | Noôrd-Cyprus | Palestina | Zuud-Ossetië
Afrika - Noord-Amerika - Zuud-Amerika - Europa - Oceanië