Antwerpen (gemeênte)
Antwerpen is 'n gemeênte en haevenstad in de gelieknaemige Belgische provincie Antwerpen in mee 539.000 inweuners (2023) de groôste stad van Vlaonderen. De stad leit an de Schelde. De inweuners van Antwerpen noemen ze ok we Sinjoren. De stad Antwerpen is verdeêld in de volgnde district'n: Antwerpen, Berchem, Berendrecht-Zandvliet-Lillo, Borgerhout, Deurne, Ekeren, Hoboken, Merksem en Wilrijk. Antwerpen is een belangrieke stad voo een deel van West-Zeêuws-Vlaonderen. De haevene van Antwerpen is een groôte concurrent van Rotterdam.
De gemeênte Antwerpen grens an de Nederlandse gemeênten Reimerswaol (Zeêland) en Woensdrecht (Noord-Braebant).
Op 17 auhustus 1585 wier Antwerpen veroverd deur Spanje (Val van Antwerpen - Tachtigjaerige Oôrlog).
Erkomst[bewerk | brontekst bewerken]
De naeme Antwerpen komt volgens de legende va nde reuze Druon Antigoon. Dien stoeg op de Schelde mi zyn eêne beên op de lienkeroever, en mi ze rechterbeên op de rechteroever. An oal de schepen die oender nem passeerd'n vroog 'n belastieng. Moa dat woas ni na de goeste va Silvius Brabo, e Romeinsn soldoat. Brabo kapte 'n and of van de reuze en smêet nem in de Schelde (hand-werpen). De echte betekenisse komt van "angeworpen land" in de draoi van de Schelde.
Districten[bewerk | brontekst bewerken]
Gemeênte Antwerpen bestaet uut negen districten:
|
|
'n Paer attraksies[bewerk | brontekst bewerken]
- Brabo: de fonteine op de Groôte Mart
- De Grote Markt
- Het Steen: vroeger 'n gevang, noe scheepvaertmuseum
- De Zoo van Antwerpen
- Het Centraal Station, 'ebouwd in 1905
- De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal: 123 meters oge, e poareltje va gotische architecteure
- De Carolus Borromeuskerk: barok toet en met
- de Cogels-Osylei: Art Deco-uuzn
- Boerentoren, den eêst'n wolk'nkrabber van Europa
- De Meir, belangrieke winkelstroate mi de ketens daj overal elders oek vindt
- Het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten (KMSKA)
- Het Rubenshuus
- Plantin-Moretusmuseum
- De Veugelmarkt: voerol geliefd bie d'Ollanders die 't ok we de Vogeltjesmarkt noeme
Sport[bewerk | brontekst bewerken]
- Antwerp'n ao drie betaelde voebalclubs: Antwerp FC (1ste klasse), Beerschot (1ste klasse), en Berchem Sport (vierde klasse).
- De Proximus Diamond Games, een tennistoernooi voe vrouwn in 't Sportpaleis. Win je drie kêer in vuuf jaer, dan win jie een raket mi diamantn.
Geboôrn of doôd'egoan in Antwerpen[bewerk | brontekst bewerken]
- Peter Paul Rubens (1577-1640), schilder
- Antoon van Dyck (1599-1641), schilder
- Hendrik Conscience (1812-1883), schriever
- Peter Benoit (1834-1901), componist
- Willem Elsschot (Alfons de Ridder) (1882-1960), schriever
- Constant Permeke (1886-1952), schilder
- Lode Zielens (1901-1944), schriever
- Edward Schillebeeckx (1914-2009), theoloog
- Hubert Lampo (1920-2006), schryver
- Leo Apostel (1925-1995), filosoof
- Dora Van Der Groen (1927-2015), actrice
- Bob Mendes (1928-2021), schryver
- Jef Geeraerts (1930-2015), schryver
- Wannes Van de Velde (1937-2008), zanger
- Panamarenko (1940-2019), beeldouwer
- Ann Christy (1945-1984), zangeresse
- Hubert Damen (1946), acteur
- Georges Pintens (1946), koereur
- Kris De Bruyne (1950), zanger
- Maarten Van Severen (1956-2005), ontwerper
- Jan Fabre (1958), kunstenoare
- Dries Van Noten (1958), modeontwerper
- Frank Vercruyssen (1965), acteur
- Marc De Hous (1966), tennistrainer
- Rudy Trouvé (1967), muzikant
- Ann Ceurvels (1968), actrice
- Els Callens (1970), tennisster
- Tom Barman (1972), muzikant
- Britt Van der Borght (1973), actrice
- Tia Hellebaut (1978), oogspringster
- Kim Huybrechts (1985), darter
- Ella-June Henrard (1993), actrice
- Jérémy Doku (2002), voetballer