Scheikunde: verschil tussen versies
k Robot: toegevoegd: yo:Kẹ́místrì |
Addbot (Overleg | biedraegen) k Bot: Migrating 176 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q2329 (translate me) |
||
Rehel 36: | Rehel 36: | ||
[[Categorie:Weêtenschap]] |
[[Categorie:Weêtenschap]] |
||
{{Link FA|fo}} |
{{Link FA|fo}} |
||
[[af:Chemie]] |
|||
[[als:Chemie]] |
|||
[[am:የጥንተ ንጥር ጥናት]] |
|||
[[an:Quimica]] |
|||
[[ar:كيمياء]] |
|||
[[arc:ܟܝܡܝܐ]] |
|||
[[arz:كيميا]] |
|||
[[as:ৰসায়ন বিজ্ঞান]] |
|||
[[ast:Química]] |
|||
[[az:Kimya]] |
|||
[[ba:Химия]] |
|||
[[bar:Chemie]] |
|||
[[bat-smg:Kemėjė]] |
|||
[[be:Хімія]] |
|||
[[be-x-old:Хімія]] |
|||
[[bg:Химия]] |
|||
[[bjn:Kimia]] |
|||
[[bn:রসায়ন]] |
|||
[[bo:རྫས་འགྱུར་རིག་པ།]] |
|||
[[br:Kimiezh]] |
|||
[[bs:Hemija]] |
|||
[[ca:Química]] |
|||
[[cdo:Huá-hŏk]] |
|||
[[ce:Хьимийа]] |
|||
[[ceb:Kimika]] |
|||
[[ckb:کیمیا]] |
|||
[[co:Chimica]] |
|||
[[cs:Chemie]] |
|||
[[csb:Chemijô]] |
|||
[[cv:Хими]] |
|||
[[cy:Cemeg]] |
|||
[[da:Kemi]] |
|||
[[de:Chemie]] |
|||
[[diq:Kimya]] |
|||
[[dv:ކީމިއާއީ އިލްމު]] |
|||
[[el:Χημεία]] |
|||
[[en:Chemistry]] |
|||
[[eo:Kemio]] |
|||
[[es:Química]] |
|||
[[et:Keemia]] |
|||
[[eu:Kimika]] |
|||
[[ext:Química]] |
|||
[[fa:شیمی]] |
|||
[[fi:Kemia]] |
|||
[[fiu-vro:Keemiä]] |
|||
[[fo:Evnafrøði]] |
|||
[[fr:Chimie]] |
|||
[[frp:Ch·imie]] |
|||
[[frr:Kemii]] |
|||
[[fur:Chimiche]] |
|||
[[fy:Skiekunde]] |
|||
[[ga:Ceimic]] |
|||
[[gan:化學]] |
|||
[[gd:Ceimigeachd]] |
|||
[[gl:Química]] |
|||
[[gn:Kimikuaa]] |
|||
[[gu:રસાયણ શાસ્ત્ર]] |
|||
[[gv:Kemmig]] |
|||
[[ha:Kimiya]] |
|||
[[hak:Fa-ho̍k]] |
|||
[[haw:Kemika]] |
|||
[[he:כימיה]] |
|||
[[hi:रसायन शास्त्र]] |
|||
[[hif:Rasayan vigyan]] |
|||
[[hr:Kemija]] |
|||
[[ht:Chimi]] |
|||
[[hu:Kémia]] |
|||
[[hy:Քիմիա]] |
|||
[[ia:Chimia]] |
|||
[[id:Kimia]] |
|||
[[ie:Chimie]] |
|||
[[ilo:Kímika]] |
|||
[[io:Kemio]] |
|||
[[is:Efnafræði]] |
|||
[[it:Chimica]] |
|||
[[ja:化学]] |
|||
[[jbo:xumske]] |
|||
[[jv:Kimia]] |
|||
[[ka:ქიმია]] |
|||
[[ki:Kemu]] |
|||
[[kk:Химия]] |
|||
[[km:គីមីវិទ្យា]] |
|||
[[kn:ರಸಾಯನಶಾಸ್ತ್ರ]] |
|||
[[ko:화학]] |
|||
[[ku:Kîmya]] |
|||
[[kw:Kymystry]] |
|||
[[ky:Химия]] |
|||
[[la:Chemia]] |
|||
[[lad:Kemika]] |
|||
[[lb:Chimie]] |
|||
[[lez:Химия]] |
|||
[[li:Chemie]] |
|||
[[lmo:Chímica]] |
|||
[[ln:Kémi]] |
|||
[[lo:ເຄມີສາດ]] |
|||
[[lt:Chemija]] |
|||
[[lv:Ķīmija]] |
|||
[[map-bms:Kimia]] |
|||
[[mdf:Кимиесь]] |
|||
[[mg:Simia]] |
|||
[[mi:Mātauranga matū]] |
|||
[[mk:Хемија]] |
|||
[[ml:രസതന്ത്രം]] |
|||
[[mn:Хими]] |
|||
[[mr:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[ms:Kimia]] |
|||
[[mt:Kimika]] |
|||
[[mwl:Química]] |
|||
[[my:ဓာတုဗေဒ]] |
|||
[[nds:Chemie]] |
|||
[[nds-nl:Scheikunde]] |
|||
[[ne:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[new:रसायनशास्त्र]] |
|||
[[nl:Scheikunde]] |
|||
[[nn:Kjemi]] |
|||
[[no:Kjemi]] |
|||
[[nov:Kemie]] |
|||
[[nrm:Chimie]] |
|||
[[nso:Khemise]] |
|||
[[oc:Quimia]] |
|||
[[or:ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ]] |
|||
[[os:Хими]] |
|||
[[pa:ਰਸਾਇਣ ਵਿਗਿਆਨ]] |
|||
[[pcd:Kémie]] |
|||
[[pih:Kemistrii]] |
|||
[[pl:Chemia]] |
|||
[[pnb:کیمسٹری]] |
|||
[[ps:کيميا]] |
|||
[[pt:Química]] |
|||
[[qu:Chaqllisinchi]] |
|||
[[ro:Chimie]] |
|||
[[ru:Химия]] |
|||
[[rue:Хемія]] |
|||
[[sa:रसतन्त्रम्]] |
|||
[[sah:Химия]] |
|||
[[sc:Chìmica]] |
|||
[[scn:Chìmica]] |
|||
[[sco:Chemistrie]] |
|||
[[sd:ڪيمياءي علم]] |
|||
[[sh:Kemija]] |
|||
[[si:රසායන විද්යාව]] |
|||
[[simple:Chemistry]] |
|||
[[sk:Chémia]] |
|||
[[sl:Kemija]] |
|||
[[sm:Kemisi]] |
|||
[[sn:Chemishonga]] |
|||
[[so:Kimisteri]] |
|||
[[sq:Kimia]] |
|||
[[sr:Хемија]] |
|||
[[ss:Ikhemisi]] |
|||
[[stq:Chemie]] |
|||
[[su:Kimia]] |
|||
[[sv:Kemi]] |
|||
[[sw:Kemia]] |
|||
[[szl:Chymijo]] |
|||
[[ta:வேதியியல்]] |
|||
[[te:రసాయన శాస్త్రము]] |
|||
[[tg:Кимё]] |
|||
[[th:เคมี]] |
|||
[[tk:Himiýa]] |
|||
[[tl:Kimika]] |
|||
[[tr:Kimya]] |
|||
[[tt:Ximiä]] |
|||
[[uk:Хімія]] |
|||
[[ur:کیمیاء]] |
|||
[[vec:Chìmega]] |
|||
[[vi:Hóa học]] |
|||
[[vo:Kiemav]] |
|||
[[war:Kímika]] |
|||
[[xh:IKhemistri]] |
|||
[[yi:כעמיע]] |
|||
[[yo:Kẹ́místrì]] |
|||
[[zh:化學]] |
|||
[[zh-classical:化學]] |
|||
[[zh-min-nan:Hoà-ha̍k]] |
|||
[[zh-yue:化學]] |
Versie op 7 mrt 2013 22:36
Scheikunde is de weet'nschap die a eihenschapp'n, saemenstellieng'n en reacties van stoffen onderzoek, en, zo a de naem a duud'lijk mik, de scheidieng van verschill'nde stoffen. Hekeken wor ni de structuur van moleculen, die an bestin uut atomen, en an de and van deze structuur worn wee conclusies eleit op 't hebied van kookpunt, smeltpunt en derhelijke. Oe sterker de bindieng tussen de moleculen, oe hrotter a 't kook- en smeltpunt is.
't Scheien van stoffen bie scheikunde kan op vee menieren hebeur'n. Voebeêl'n van scheidingsmethoden zien onder are destillâtie, extractie, filtrâtie en kristallisâtie.
Periodiek Systeem
Alle scheikundihe stoffen worn onderverdeêld in 't Periodiek Systeem. In totaâl worn ongeveêr 120 stoffen onderscheien. De elementen mie de oôgste atoomnummers komm'n allin nie in de natuur voe. De Rus Mendelejev ei 't iste Periodiek Systeem ontwurpen. Are bekende scheikundigen zien:
- Svante Arrhenius
- Herman Boerhaave
- Niels Bohr
- Robert Boyle
- Marie Curie
- Michael Faraday
- Christophorus Buys Ballot
Vakhebieden
Binn'n de scheikunde, ok wè chemie, worn een antal vakhebieden onderscheien: