Panamakanaol
'T Panamakanaol is 'n kanaol dat d'n Groôte en d'n Atlantischen Oceaon. 'T ligt in Panama en is ruum 81 km lang. Vroeher hoorde 't bie de Vereênigde Staoten. Het kanaol is geopend in 1914. Eerder al 'en de Fransen een poging gedaen om deer een kanaol te graeven (1883), mae dat liep op niks uut. Het durende nog toet 1904 voo de aanleg wier 'ervat, naedat via een deu de Vereênigde Staotenn (onger president Theodore Roosevelt) gesteunde legeropstand de provincie Panama was ofgescheiden van Colombia en in november 1903 een onaf'ankelijke staot was uutgeroepen. Tweê weken laeter werd in het Witte 'Uus te Washington het Hay-Bunau Varilla Verdrag ongertekend tussen de Amerikaonse minister van Buutenlanse Zaeken John Hay en de Franse ingenieur Philippe-Jean Bunau-Varilla. In dat verdrag, waor gin Panamezen bie betrokken werden, wier vastgelegd dat 1400 km² Panamees grondgebied "voor eeuwig" an de Verenigde Staoten wier overgedragen. Het betrof een stroôke land van zo’n 8 kilometer an weersziejen van het toe 'alfvoltooide kanaol: de Panamakanaolzone. In 1999 wier dit gebied terug'egeven an Panama.
Deurvearten
[bewerk | brontekst bewerken]| Jaer | antal schepen | wivan Panamax | PC/UMS (in miljoenen) | PC/UMS per schip (in 1000) |
|---|---|---|---|---|
| 2004 | 14 035 | 5329 | 266,9 | 190 |
| 2005 | 14 011 | 5633 | 279,1 | 199 |
| 2006 | 14 194 | 6078 | 296,3 | 209 |
| 2007 | 14 721 | 6230 | 312,9 | 213 |
| 2008 | 14 702 | 6087 | 309,6 | 211 |
| 2009 | 14 342 | 6015 | 299,1 | 209 |
| 2010 | 14 230 | 6231 | 300,8 | 211 |
| 2011 | 14 684 | n.b. | 321,8 | 219 |
Fotogalerieje
[bewerk | brontekst bewerken]-
Brigde of the Americas, nog voo de eêrste sluus -
Naederen van de Mirafloressluus -
Locomotieven staen te wachten bie de Mirafloressluus -
In Mirafloressluus, zicht op Mirafloresmeer en Pedro Miguelsluus -
Zicht vanuut Pedro Miguelsluus richtieng Guillardkloof -
Zicht op Centennial Bridge mie Gold Hill (rechts achter de brugge). Dit is het smalste deel van het kanaol -
'Alverwege het kanaol, Gamboa de werkhaevene van de kanaolbe'eerder -
De dam die het water keert voo het Gatunmeer -
Het naederen van de Gatunsluus. Rechts de Majestic Maersk, een containerschip van 4800 TEU. -
Terugblik op Gatunsluus vanaf de Atlantischen Oceaon. Lienks nog een onvoltooid kanaal gegraeven in 1939-1942
.JPG)
Naeslagwêrken
[bewerk | brontekst bewerken]- Het Panamakanaal, Christopher Ward, Uitgeverij De Bataafse Leeuw, Amsterdam 1991
- The Building of the Panama Canal - in historic photographs, Ulrich Keller, Uitgeverij: Dover Publications, New York 1983
- The Path between the Seas, David McCullough, Uitgeverij: Simon & Schuster, New York 1977
- The Panama Canal, Kolonel George W. Goethals, speech voor National Geographic Society, 10 februari 1911