Naar inhoud springen

Eskimo-Aleoetische taelen

Uut Wikipedia
Eskimo-Aleoetische taelen in Noôrd-Amerika

De Eskimo-Aleoetische taelen zien een taelfemielje die a wor esprook'n in vurral Noôrd-Amerika ('t noôrn van Canada, Alaska), mè ok vee sprekers ei op Hroenland en in stikken van Siberië. In Hroenland, Canada en West-Alaska wor de taelenhroep Inuit, in Noôrd-Alaska Yup'ik en in Siberië Yuit enoemd. Oewel a de naem eskimo in de naem Eskimo-Aleoetisch voekom, wor deze benaemieng deur de Inuit nie hewardeerd.

Diversiteit

[bewerk | brontekst bewerken]

Vanwehe 't feit dan de bevolkiengshroep'n varre uut mekaor leven zien de dialect'n binn'n de Eskimo-Aleoetische taelen onderlieng nog a verschill'nd, zo varre zelfs, dan de varst verwiederde stamm'n mekaore in der eihen taele soms nie kunn'n verstaene. De Aleoetische taelen worn slechs nog esprook'n deur de inweuners van de Pribilof-eilan'n en de Commandeur-eilan'n.

Indeêlieng

[bewerk | brontekst bewerken]
  • Aleoetische taelen
    • Aleoet
      • Westelijk-centraole dialect'n: Atkan, Attuan, Unangan, Bering (60 - 80 sprekers)
      • Oôstelijke dialect'n: Unalaskan, Pribilof (400 sprekers)
  • Eskimotaelen (Yup'ik, Yuit en Inuit)
    • Centraol-Alaska Yup'ik (10.000 sprekers)
    • Alutiiq (400 sprekers)
    • Yuit (Centraol-Siberië, 300 sprekers)
    • Naukan (75 sprekers)
    • Sirenik (uutesturven sins 1997)
    • Inuit (75.000 sprekers)
      • Iñupiaq (Noôrd-Alaska, 3500 sprekers)
      • Inuvialuktun (West-Canada)
      • Inuktitut (Oôst-Canada, 24.000 sprekers)
      • Kalaallisut (Hroenland, 47.000 sprekers)