Amersfoôrt
| Nederlands | Amersfoort |
| Eêmlands | Aomersfoort |
| Land | Nederland |
| Provincie | Utrecht (provincie) |
| Streêken |
Eêmland Gelderse Vallei, Utrechtse Heuvelrik |
| Oôdplekke | Amersfoôrt |
| Oppervlakte | 64 km² |
| - land |
62 km² |
| - waeter |
1 km² |
| Inweuners |
163.000 (2025) |
| Dichteid | 2613 inw./km² (land) |
| Coördinaot'n | |
Amersfoôrt is een gemeênte en den twidde groôste stad van den provincie Utrecht. Den gemeênte ei 163.000 inweuners, den stad 148.000.
Amersfoôrt liet an den Eêm en kreêg in 1259 stadsrechen.
De leste jaeren is den stad flienk gegroeid, onger meêr deur den nieuwbouwwiek Vathorst. Amersfoôrt is pas nae 1970 echt 'arde beginne te groeien.
Amersfoôrt is in 1974 vergroôt mie den gemeênte 'Oôgland (bealve den plekke Zevenuuzen, die is toegevoegd an Bunschoten).
Den gemeênte liet vlakbie (en ok een bitje op) den Leusderheide.
Amersfoôrt is bekend vant Kamp Amersfoôrt uut den Twidde Weareldoôrlog (liet juust in gemeênte Leusden).
Plekken
[bewerk | brontekst bewerken]
|
Amersfoôrt in den sneêuw
[bewerk | brontekst bewerken]-
Amersfoortse Kei
-
Onze Lieve Vrouwtoôren vanuut den Kleine Haeg
-
Monnikendam
-
Elleboôgkerke langs Langegracht
-
Stadsmure bie Kamp-Vlierbeêksingel
-
Koppelpoôrte
-
Kortegracht vanof Muuruuzen
-
Stier op verkeêrsplein
-
Groôt Tinnenburg
Gemeênteraed
[bewerk | brontekst bewerken]Den gemeênteraed van Amersfoôrt bestit sinds 1994 uut 39 zetels. 'Ieronder stit den saemenstellieng van den raed sins de verkieziengen in 1970:[1]
| Gemeênteraedszeêtels | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Partie | 2022 | 2018 | 2014 | 2010 | 2006 | 2002 | 1998 | 1994 | 1990 | 1986 | 1982 | 1978 | 1973 a | 1970 | Partie | |
| D66 | 6 | 6 | 9 | 5 | 2 | 5 | 9 | 8 | 2 | 2 | 3 | 1 | 2 | D66 | ||
| GL ¹ ⁴ ⁶ | 6 | 6 | 3 | 5 | 4 | 5 | 5 | 4 | 6 | 2 | 3 | 1 | 3 | 1 | GL ¹ ⁴ ⁶ | |
| CDA ² | 5 | 6 | 4 | 4 | 5 | 6 | 7 | 7 | 9 | 12 | 12 | 15 | 10 | 14 | CDA ² | |
| CU ³ | 4 | 4 | 5 | 3 | 3 | 3 | 4 | 3 | 3 | 2 | 2 | 1 | 2 | 2 | CU ³ | |
| VVD | 4 | 6 | 5 | 6 | 6 | 7 | 9 | 8 | 5 | 7 | 10 | 7 | 10 | 6 | VVD | |
| Amersfoort 2014 | 4 | 3 | 1 | Amersfoort 2014 | ||||||||||||
| PvdA ⁴ | 2 | 2 | 5 | 6 | 10 | 6 | 9 | 6 | 6 | 12 | 8 | 10 | 9 | 10 | PvdA ⁴ | |
| PvdD | 2 | PvdD | ||||||||||||||
| SP | 2 | 3 | 4 | 2 | 3 | 3 | SP | |||||||||
| Lijst Noëlle Sanders | 1 | Lijst Noëlle Sanders | ||||||||||||||
| Burger Partij Amersfoort (BPA) | 1 | 2 | 2 | 7 | 5 | 2 | Burger Partij Amersfoort (BPA) | |||||||||
| Amersfoort voor Vrijheid | 1 | Amersfoort voor Vrijheid | ||||||||||||||
| DENK | 1 | 1 | DENK | |||||||||||||
| Ouderen Politiek Actief | 1 | Ouderen Politiek Actief | ||||||||||||||
| Trots op Nederland | 1 | Trots op Nederland | ||||||||||||||
| Jouw Amersfoort ⁵ | 3 | 4 | Jouw Amersfoort ⁵ | |||||||||||||
| Hart van Amersfoort | 1 | Hart van Amersfoort | ||||||||||||||
| Centrumdemocraten | 2 | Centrumdemocraten | ||||||||||||||
| overige partieën ⁷ | 2 | overige partieën ⁷ | ||||||||||||||
| Totael | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 39 | 37 | 37 | 37 | 37 | 37 | 35 | Totael | |
| Opkomst | 56% | 60% | 56% | 58% | 59% | 58% | 55% | 62% | 56% | 72% | 66% | 71% | 74% | 61% | Opkomst | |
ª vervroegde verkieziengen vanwege annexaotie 'Oôgland
¹ 1970-1986: CPN, PPR + PSP (1970: CPN 1, 1978: PPR + PSP, 1986: Progressief Amersfoort)
³ 1970-1998: GPV, RPF + SGP (1970: GPV 1 + SGP 1, 1973-1978: GPV)
⁵ 2002: Leefbaar Amersfoort
⁶ 2002: Lijst-özcan 1
⁷ 1973: Rooms-Katholieke Partij Nederland 1, Regionale Volkspartij Hoogland 1
Burgemeêsters
[bewerk | brontekst bewerken]Burgemeêsters van Amersfoôrt vanof 1900.[2]
| Tied | Naem | Partie | Opmerkienge |
|---|---|---|---|
| 1900 - 1901 | Titus van Asch van Wijck | ARP | |
| 1901 - 1912 | Jan Willem Antonie Barchman Wuytiers | ||
| 1912 - 1940 | Jules Cornelis van Randwijck | ||
| 1941 - 1942 | Berent Noordewier | SDAP | wnd |
| 1942 - 1944 | Jan Godert Leonard Harloff | NSB | |
| 1944 - 1945 | Jan Wendling | NSB | (wnd) |
| 1945 - 1945 | Jules Cornelis van Randwijck | ||
| 1946 - 1961 | Hermen Molendijk | PvdA | |
| 1961 - 1971 | Johan de Widt | (VVD) | 1958-1961 burgemeêster van Middelburg |
| 1971 - 1975 | Maurits Troostwijk | PvdA | |
| 1976 - 1982 | Anne Vermeer | PvdA | |
| 1982 - 1994 | Bert Schreuder | PvdA | |
| 1994 - 1999 | Annie Brouwer-Korf | PvdA | 1999-2007 burgemeêster van Utrecht |
| 2000 - 2010 | Albertine van Vliet-Kuiper | D66 | |
| 2010 - noe | Lucas Bolsius | CDA | 2002-2010 wetouwer van Rotterdam |
Trivia
[bewerk | brontekst bewerken]- Amersfoôrt stoôt op plekke 65 van vuulste lucht van Nederland.[3]
Bekende inweuners
[bewerk | brontekst bewerken]- Marjolein Faber (PVV), politicus
- Johan van Oldenbarnevelt, raedpensionaoris van 'Olland
Noôten
[bewerk | brontekst bewerken]Lienks nae buten
[bewerk | brontekst bewerken]-
Koppelpoôrte
-
Binn'nstad
-
Sint-Joriskerke
-
Ouwe kaerte van Amersfoôrt (1595)
-
Amersfoôrt in 1865
-
Langgoed Schothorst
-
Birkhoven
-
Station Amersfoôrt
-
Johan van Oldenbarnevelt
-
Konienksdag 2019


