Nieuwlande
De (nie meer bestoônde) plekke Nieuwlande lag op Zuud-Beveland en lag in het tehenwoordihe Verdroenke Land van Zuud-Beveland in de buurte van Reimerswaol. Overstroômingen beschaedigende het durp zoôdaenig dat in de 17e eêuw de leste beweuners vertrokke en de stad uutèndelijk van de aerdboôm verdween.
In 1242 wordt het durp vermeld mie de naem Terra Nova (terra nova is Latijn voe nieuw land).[1]
Nae 1530 wordt het land van Reimerswaol getroffe deu een flienk antal overstroômingen, naemelijk in 1530, 1532, 1551, 1555 en 1557. Op zaeterdag 5 november 1530 wier Zeêland zwaer getroffen deu een waetersnoôd. Deêze dag wier laeter ok wè bekend as Sint Felix Quade Saterdach. Bie Lodijcke brak de diek deur en vee polders rondom de stad komme onger waeter te stoôn. D'r verdwiene mae liefst achttien durpen van de kaerte. Het bestier van de stad maekt gelieke plannen vò het 'erdieken. Duuzenden schippers, rieswêrkers, spitters, graevers, draegers, landmêters wèrreke het 'ele jaer 1531 an het dichten van tweê groôte gaeten bie Creeke en bie Lodijke, mae een nieuwe overstroôming zette een streêp deu dat wèrk. Op 2 november 1532 wordt de stad opnieuw zwaer getroffen. Nae de vloed komt Nieuwlande op een eilandje te liggen, nie meer verbonde mie Zuud-Beveland. De stad en de durpjes 'ao noe in feite gin achterland meer en verèrmden snel, omdat d'r noe weinig 'andel meer was. In 1551 liep het eilandje onger waeter. De leste durpjes (Lodijcke, Nieuwlande en Tolsende) verdwene noe. Nae de invoering van het gemeêntelijk stelsel in de Franse tied wier Nieuwlande zelfs nog een eige gemeênte. Mae dat was mae kort, want in 1816 wier de gemeênte bie Krabbendieke gevoegd. Het waepen was gebaseerd op het ouwe waepen en wier as volgt beschreve: "in zilver drie golvende dwarsbalken van sinopel, het veld boven den bovensten balk opnieuw van zilver en beladen met een uit den balk oprijzenden wassenaar van keel".
Opgraevingen en naespel
[bewerk | brontekst bewerken]In de loôp van de eeuwen 'en vee mensen gezocht nae de restant'n van Reimerswael en Nieuwlande. Tot in de 20e eêuw worre op het verdronke land van Zuud-Beveland vee (toevallige) vonsten gedae.[2] De plek wordt steeds drukker bezocht bie amateurarcheologen, vee meer as Reimerwaol, deera Nieuwlande beter bereikbaer is vanof d'n Zuud-Bevelandse diek. In 1926 wier in opdracht van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen het verdronken durp systematisch ongerzocht, wibie G.H. Bolier de zichtbare res'n van de kerke eit opgemeten. Dibie bleek dat de kerke bienae 67 meter langk was. Het durp zelf was een ringdurp mie an de zuudkant van de kerke een plein en an de westkante van de durpskern een groôt 'uus. Dat 'uus 'oorde werschienlijk toe an de 'eren van Nieuwlande.[3]
In 1971 vind een uutgebreid archeologisch ongerzoek plaes, mae de resultaoten valle wat tegen. In 1985 wor d'n Oesterdam angeleid van Tole nae Zuud-Beveland.