Zuud-'Olland: verschil tussen versies

Uut Wikipedia
Verwijderde inhoud Toegevoegde inhoud
Luckas-bot (Overleg | biedraegen)
RedBot (Overleg | biedraegen)
k r2.7.2) (Robot: gewijzigd: de:Provinz Südholland
Rehel 185: Rehel 185:
[[cy:Zuid-Holland]]
[[cy:Zuid-Holland]]
[[da:Zuid-Holland]]
[[da:Zuid-Holland]]
[[de:Südholland]]
[[de:Provinz Südholland]]
[[el:Νότια Ολλανδία]]
[[el:Νότια Ολλανδία]]
[[en:South Holland]]
[[en:South Holland]]

Versie op 22 apr 2012 11:24

Provincie Zuud-'Olland
Vlagge Waepen
[[Plaetje:|300px]]
'Oôdstad D'n 'Aegt
Commissaoris van
de Konieng
Jan Franssen
Belangriekste godsdienst(en) protestant
Belangriekste streektaele(n) Zuud-'Ollands, Alblasserwaerds, Zeêuws
Oppervlakte
- Totaol
- Land
- Waeter
vuufde
2818 km²
km²
585 km²
Inweuners
- Totaol
- Bevolkiengsdichteid
eêrste
3.452.323 (2005)
1225 inw./km²
Gemeênten
Volkslied Zuid-Hollands volkslied
Officiële website http://www.zuid-holland.nl

Zuud-'Olland (Nederlands Zuid-Holland) is 'n provincie van Nederland. De provincie, de dichtbevolkste van 't land, grenst in 't noorden an Noord-'Olland, in 't oôsten an Utrecht en Gelderland, in 't zujen an Zeêland en Noord-Braebant en leit in 't westen an de Noordzeê. 't Groôste deêl van de provincie leit in de Randstad, en omgekeêrd: 't groôste deêl van de Randstad leit binne de grenzen van Zuud-'Olland. 'Oôdstad is D'n 'Aegt, groôste stad/gemeênte is Rotterdam; dit bin respectievelik de derde en tweêde stad van 't land.

Geografie

Zuud-'Olland is, afgezien van de dunen an de noôrdzeêkuste, glad plat en bestae groôtendeêls uut polderland. Vanouds oor 't deusneje deu 'n groôt antal takken van de Maes, de Rijn en de Waol, die 'n groôt deêl van de provincie in waerden opdeêlen: bediekte stikken land an aolle kanten deu rivieren omgeve. Zoô bin d'r de Krimpenerwaerd, d'n Alblasserwaerd, de Vuuferenlanden, Ieselmonde, 't Eiland van Dordt, d'n 'Oekse Waerd en Vore-Putten. Goeree-Overflakkee is 'n echt eiland mee net zoô'n liggienge en landschapsvurmen as de Zeêuwse eilanden.

De grond bestaet uut rivierklei, zeêklei en veen.

Geschiedenisse

Vanouds was Zuud-'Olland mee Noord-'Olland eên gewest. D'r wier wè gesproke van 'n noorder- en 'n zujerkwartier van 'Olland. De grenze lag bie 't IJ, zoôdan Amsterdam en Aerlem bie 't zujen wiere gerekend. In 1798, in d'n tied van de Bataofse Republiek, kwam 't vò 't eêrst toet 'n staetkundege deêlienge: 'Olland bezuje d'n Ouwe Rijn en benoorden de Maes wier toen 't departement van de Delf. Dit gebied was dus vee kleinder as 't moderne Zuud-'Olland. In 1801 wiere de departementen weêr nae de grenzen van de ouwe gewesten ingedeêld en kwam t'r dus ok weer eên departement Olland. In 't Konienkriek 'Olland wier 't wè weer verdeêld, en noe al naebie volges de moderne grenzen: 't zujen van 'Olland wier 't departement Maesland. Van 1810 toet 1813, in d'n tied van 't Franse Keizerriek, ao dat z'n opvolger in 't departement van de Monden van de Maes.

In 't nieuwe Konienkriek van de Nederlanden wier Olland weer eên provincie. Toch zaege ze op d'n dier in dat die provincie te groôt was vò goed te bestieren. In 1840 wier ze definitief verdeêld.

Politiek en bestier

Provincie

De Provinciaole Staeten van Zuud-'Olland bestae uut 55 zetels (toet 2007 waeren dat d'r 83). Sins de verkieziengen van maert 2007 is de verdeêlienge as volgt:

CDA
VVD
PvdA
SP
ChristenUnie
GroenLienks
SGP
Partij vò de Dieren
Leefbaer Zuud-'Olland
D66

13
12
10
8
4
3
2
1
1
1

't College van Gedeputeerde Staeten steunt op 'n breêde centristische coalitie van CDA, VVD en PvdA. Commissaoris van de Konienginne is Jan Franssen van de VVD.

Gemeênten

Zuud-Olland eit 72 gemeênten.

  1. Alblasserdam
  2. Albrandswaerd
  3. Alphen aan den Rijn
  4. Barendrecht
  5. Bergambacht
  6. Bernisse
  7. Binnenmaes
  8. Bodegraven-Reeuwijk
  9. Boskoop
  10. D'n 'Aegt
  11. D'n Briel
  12. Capelle aan den IJssel
  13. Delft
  14. Dirksland
  15. Dordt
  16. Giessenlanden
  17. Goeree
  18. Gorkem
  1. Gouda
  2. Graafstroom
  3. Hardinxveld-Giessendam
  4. Hellevoetsluus
  5. Hendrik-Ido-Ambacht
  6. Hillegom
  7. Kaag en Braassem
  8. Katwijk
  9. Korendijk
  10. Krimpen aan den IJssel
  11. Kromstrien
  12. Lansingerland
  13. Leerdam
  14. Leiderdorp
  15. Leidschendam-Voorburg
  16. Leie
  17. Liesveld
  18. Lisse
  1. Maassluis
  2. Menheerse
  3. Midden-Delfland
  4. Nederlek
  5. Nieuw-Lekkerland
  6. Nieuwkoop
  7. Noordwijk
  8. Noordwijkerhout
  9. Oegstgeest
  10. Oôstflakkee
  11. Oud-Beijerland
  12. Ouderkerk
  13. Papendrecht
  14. Pijnacker-Nootdorp
  15. Ridderkerk
  16. Rijnwoude
  17. Rijswijk
  18. Rotterdam
  1. Schiedam
  2. Schoonhoven
  3. Sliedrecht
  4. Spiekenisse
  5. Strien
  6. Teylingen
  7. Vlaardingen
  8. Vlist
  9. Voorschoten
  10. Waddinxveen
  11. Wassenaar
  12. Westland
  13. Wesvore
  14. Zederik
  15. Zoetermeer
  16. Zoeterwoude
  17. Zuidplas
  18. Zwijndrecht


Waeterschappen

Zuud-Olland is verdeêld onder de waeterschappen en 'oôg'eêmraedschappen Delfland, 'Ollandsen Delta, Rienland, Rivierenland en Schieland en de Krimpenerwaerd. Vee van die waeterschappen bin al in de middeleêuwen gevurmd, omda d'r juust 'ier be'oefte was an goed waeterbe'eer.

Justitie

Zuud-Olland is verdeêld in drie arrondissementen: D'n 'Aegt, Rotterdam en Dordt. Alledrie ressortere ze onder 't 'of van D'n 'Aegt.

Cultuur

De cultuur van Zuud-'Olland is stikke stedelik en oor de leste decennia sterk beïnvloeid deu de allochtonen. Deu zien groôte concentraotie van steeën is Zuud-Olland wè de meêst multi-culturele provincie van Nederland.

Taele

In 't groôste deêl van Zuud-'Olland praote ze Zuud-'Ollandse dialecten. De meêste daevan bin al vee nae 't Standerdnederlands toegegroeid; alleên te zujen van Rotterdam en in vissersplekken as Scheveningen en Katwijk is t'r 'n meêr orgineel Zuud-'Ollands te oôren. In 't oôste ei-je de Utrechts-Alblasserwaerdse dialectgroep, die-a ok 'n bitje meêr van de Standerdtaele afwiekt. Op Goeree-Overflakkee en in en om Svore praote ze Zeêuwse dialecten. Vedders oor, be'alve in Flevoland, nergesten zoôvee Standerdnederlands en zoô weineg dialect gesproke as in Zuud-'Olland.

D'r bin in Zuud-Olland ok 'eel vee migrantentaelen vertegewoordegd.

Godsdienst

Zuud-'Olland is vanouds protestants; vandaeg d'n dag oor nog mae 20% van de inweuners bie 'n protestantse kerke. D'r bin 15% katholieken, verspreid over 'eel de provincie en nergesten echt in de meêrder'eid. Alweer deu de groôte immigraotie is intusse 8% van de Zuud-Ollanders moslim en 2% hindoe.

Folklore

In 't landelike deêl van Zuud-Olland komt nog wè wat folklore vò. De Meulens van Kinderdiek stae intussen op de werelderfgoedlieste van de UNESCO.

Lienks nae buten