Johan Hendrik van Dale

Buste van Johan Hendrik van Dale in Sluus

Johan Hendrik van Dale (Sluus, 15 feberwari 1828 – Sluus, 18 of 19 meie 1872) was hoofdounderwyzer, archivoaris in Sluus en moaker van woordeboekn.

Zyn ouders woarn ofkomstig uut 't Vlaamse Eeklo, moa deurdat er juste en epidemie van pokkn in 't Meetjesland was uutgebrookn, vluchtte voader van Dale mè z'n zwangere vrouwe weg, de grenze over noa Sluus. Hendrik van Dale is surtout bekend omdat 'n zyn noame gegeevn het an 't Groot woordenboek der Nederlandse taal, of den Dikke van Dale.

Leven en werk

Van Dale hoalde zyn êeste ounderwyzersdiplom an z'n zestiene. Op 23 meie 1854 wast 'n angesteld als hoofdounderwyzer an d' openboare schole in ze geboorteplekke. Vanof 1855 wast 'n doar ook stadsarchivoaris. Tusschenin schrêeft 'n lêerboekn over toalzuverheid, sproakkunste en zinsontledienge, geschiedkundige artikels en brocheures over Sluus en je richtte d' oude rederykerskoamer 'De Oranjebloem' were ip. In 1867 vroegen z'hem van den êestn druk van 't Nieuw woordenboek der Nederlandsche taal uut 1864 t' herzien. Je dêed der vier joar over. Je was nôois styf content gewist over de voage, ondudelikke informoatie in de bestoande woordeboekn. Je stelde hoge eisn an d' exacte omschryvienge van de begrippn. In 't vôorbericht by den druk van 1871 schrêeft 'n zelve: "Het schrijven van een Woordenboek is een ondankbaar en verdrietig werk. Is er veel dat men heeft opgenomen of verbeterd, er is nog veel meer dat men is vergeten."

Je was nog bezig an de latste fase van zyn werk, ost 'n in 1872 dôodgienk an de pokkn. D' êeste ofleveriengn woarn al uutgegeevn. Z'n lêerlienk Jan Manhave hè zyn werk ofgemakt.

Sluus

• In Sluus stoat en borstbeeld van Johan Hendrik van Dale gemakt deur beeldhouwer Pieter Puijpe ounthuld den 4dn september 1924
• "Herdenkingszuil" ip 't kerkhof
• Van Daleschole
• Van Dalestroate
• 't Vroeger klôoster juste buutn de stad is nu e viersterrenhotel: "De dikke van Dale."

Externe koppelienge

• J.H. van Dale