Tole (gemeênte)

Uut Wikipedia
Gemeênte Tole
(Gemeente Tholen)
Vlag van de gemeente Tole
Vlagge
   Wapen van de gemeente Tole
Waepen
Straetje in de stad Tole
Liggienge in provincie en land
Kaerte van de gemeênte
Indeling
Land Nederland
Provincie Zeêland
Waeterschap Scheldestroômen
Streêk(en) Tole (eiland)
Flupland (eiland)
Oôdplekke Tole (plekke)
Statistiek
Oppervlakte 254,00 km²
- land
146,72 km²
- waeter
107,29 km²
Inweuners26.825
Daotum 1 jannewari 2023
Bevolkiengsdichteid 183 inw./km² (land)
Geografische liggieng 51°35’ N 4°7’ L / <span class="geo-dec geo" title="Maps, aerial photos, and other data for Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’ Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’">Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’, Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’
Hoôgte -1,9 — +1,4 m
Ontstaen
Belangrieke verkeersadersN257, N286, N656, N657, N658, N659
Netnummer 0166, 0167
Postcodes 4675-4698
Bestuur
Collegepartijen SGP, VVD, CU
- zeêtels 13
Burhemeêster Marleen Sijbers
- partij VVD
Overige
Bienaem
Streektaele(n) Tools
Fluplands
Steêband Iława (Poôl'n), Changzhou (China), Lublin (Poôl'n)

Tole (Nederlands: Tholen) is 'n gemeênte in Zeêland, die-a uut 't glieknaemege eiland en 't eilandje Flupland bestaet.

Omschrieving[bewerk | brontekst bewerken]

De hroste plekke is 't stadje Tole, maer 't staduus zat jaerenlang in Smerdiek. Sins 2 januari 2008 ist 't jille spul na Tole veruust. Men kan 't bezoeke an de Hof van Tole 2. Tole is 'n plattelandsgemeênte mee onheveer 27.000 inweuners in 2023 en 'n landoppervlakte van 147 km². Naest de stadjes Tole en Smerdiek beslaet de gemeênte nog de durpen en gehuchjes Annajacobapolder, Stalland, Flupland, De Sluus, Ou-Vossemaer, Poôvlie, Schaerpenisse en Staevenisse. In 1971 is de gemeênte uutgebreid toet 't eêle eiland Tole, in 1995 wier ok 't eiland Flupland derbiegetrokken.

Tole is dèu breje waeters van de res van Zeêland afgescheie en riecht z'n eigen daerom meêr op Braebant, voral op Bergen.

Tole is de gemeênte in Zeêland weer de bevolkienge relatief ezieje ut ardste groeit. Kommend over d’Oesterdam of over de brugge uut Braebant wor de bezoeker verwelkomd deu een bord liengst de wegt: Tholen, daar kun je niet omheen. De tekst is bedocht in de jaeren tachtig toen a iedere gemeênte die a ‘t een bitje mee wou telle in de regio, z’n eige op de kaerte zetten. Deu de anleg van de A4 tussen Halsteren en Dinteloord wor Tole de kommende jaeren stikken beter bereikbaar vanuut Rotterdam.

Antal inweuners per durp op 1 jannewari 2023:

Tole 8.365
Stalland 4.035
Smerdiek 3.570
Flupland 2.745
Oud-Vosmeer 2.740
Scherpenisse 1.870
Poôvlie 1.795
Stavenisse 1.705

Bieneamen[bewerk | brontekst bewerken]

Bienaemen mi 'n verhael[bewerk | brontekst bewerken]

- Heremehatje. 'n Schilder in Thole was in ze jongejaeren 'n kear van 'n ladder hekukeld in noga slecht weggekomme. Z'n achterwerrek dee zo'n zear datten 'n eale tied riep: Here, me hatje doe so'n zear! Je mo Heremehatje uutspreke mitten lichte klemtoan op d'n easten, in 'n zwaere klemtoan op de vierde letterhreep. Helukkig was 't mar 'n licht vintje in bleef eiheluk alleanig ze bienaem as herinnerieng - De Blikke Domenie. Hie kreeg die bienaem omdat um as ouderlieng noga hewichtig kon doewe. - J' ad in Thole "'t Hoese Vrouwtje" omdasse tut an d'r doad in d'r eihe Hoese dracht is bluuve loape. Ze dreef 'n klompewienkeltje in 't wasse schat vanne maans. Tut ammen tiende ek op klompen heloape, behalleve sondags nae kerreke dan.

Bienaemen deu lichaemsbouw[bewerk | brontekst bewerken]

- Jan Buukspek, Ie zag 'r oak uut as 'n verreke zo vol. - J'at in Thole twee mannen die a Piet Roggebrand eaten. Ean leeft 'r in elk geval nog, dien anderen da weet ik nie. Om z' uut mekaore 't ouwen noemde m'n den eanen Piet Nikke (of Nek) in den anderen Piet Oat. Piet Nikke atten lange rechte nikke in Piet Oat atten oat, mar 't gong 'r mear om dat 'n kael was in ze schedel noga glom. - Bie ons in de kerreke zat 'n Piet die ammen Piet Mond Van Achtere noemden. Dat vintje zat altied zo fread mee te ziengen in dan atten achter in ze nikke zo'n zwarte plooi die at open in dicht hieng sind at um uut alle macht mi s'n oat zat te schudden onder 't ziengen. - Mao Potvis eaten zo omda se noga rond was. Of beter hezeid: z'a hean vurrem ma d'r was wè vee van d'r...

Bienaemen nae beroep[bewerk | brontekst bewerken]

- Piet de Drukker. Ie wie zo henoemd omdat 'n 'n blauwe Maendag as learjongen bie 'n drukker hewerkt ad. - Piet Ei. Ie wie zo henoemd omdat 'n vroeher waa 's aaiers verkocht ad.

Bienaemen nae lichaemeluke hebreken[bewerk | brontekst bewerken]

- Piet Knip knipperden noga mi se noahen. Ie stotterden oak in ajje dan 'n iesje hieng koape dan kojje d'r losse koekjes bie neme. 'n Eal iesje was 'n dubbeltje, in 'n allef iesje vuuf cent. 'n Eal koekje was ean cent, ma bie 'n eal iesje oarden twee koekjes. Dan was je dus twaollef centen kwiet ajje 't nie uu 't papiertje wou ete. Piet was 'n eale hoeje vint, want ajje 'n iesje mi koekjes kocht zeiten: "In w-w-wees v-v-voazichtig ee, w-w-w-want ajje je k-k-k-k-koekje b-b-b-breekt h-h-h-hae tut k-k-k-kupot." - Ben mi 't andjes. Ben Schot at iets an ze nanden, die stonden verkeard of zo in soms most ie ze recht draoje. D'r wier trouwers nie mee hespot. Ben was ean van d'easte, zo nie d'allereasten, die a tillevisie at in Thole. - Koejoahe. D'r kwam in Thole waa 's e vint uut Vosmear mi 'n bakfiets leure mi knaopen in elustiek in da soart hedoe. Die vint droeg zo'n bril mi fan die eale dikke hlaezen, in ajje dan nae ze noahen keek leken die noga hroat. Vandaer da ons schooljongers um dan nariepe mi Koejoahe. - De Bruune Kees, de schipper mitten donker vel, in hetrouwd mi Buure Jo. Bie Buure Jo was 't noga 's ommeles mitten ouste zeune Aorie. Buurman Kees iew nie so van drienke in laet tuus komme, in Aorie wè. Mar attet hesturmd at oefden ze nooit benauwd te wezen damme. Toen a z'n buurvrouwe um voa 't east zag zei ze tehen z'n: "Maar wat bent U lekker bruin." Da was wè even spannend, ma Buurman Kees snapten wè dat eur oak nie beter kon wete. Ze kwam nie uut Thole in nie van Thole.

Politiek[bewerk | brontekst bewerken]

Gemeênteraed[bewerk | brontekst bewerken]

De gemeênteraed van Tole bestit uut 21 zetels. Hieronger stit de saemenstellieng van de gemeênteraed sinds 1990:[1]

Partij 2022 2018 2014 2010 2006 2002 1998 1995 ¹ 1990
SGP 7 6 6 6 4 6 5 6 5
VVD 3 3 2 3 2 2 3 2 2
Algemeen Belang Tholen (ABT) 3 2 3 2 2 2
CU ² 3 3 3 2 2 2 2 1 1
PvdA 2 2 3 6 4 5 5 5
PvdA-GL 2
CDA 2 2 2 3 2 2 3 3 4
SP 1 1 3 2
PVV 2
RFT ³ 1
D66 1 1 1
AOV 1
Totaol 21 21 21 21 19 19 19 19 17
Opkomst 59,6% 65,8% 64,6% 64,1% 66,2% 67,3% 70,2% 67,6% 71,0%

¹ erindeêlieng

² 1990-1998: CU = RPF + GPV

³ Reformatorische Fractie Tholen

Burgemeêsters[bewerk | brontekst bewerken]

Ambtsperiode Naem burgemeêster Partij of stroôming
18?? - 1825 M.K.J. van der Burght van Lichtenvelde
1825 - 1853 K. Wagtho
1853 - 1896 C.J. de Vulder van Noorden
1896 - 1914 M.G. van Stapele
1914 - 1920 J.W. Wagtho
1921 - 1924 J.G. van Diepenhorst
1924 - 1964 A.J. van der Hoeven
1964 - 1978 Jaap van Boeijen CHU
1978 - 1985 Evert Baerends CDA
1986 - 2000 Henk van der Munnik CDA
2000 - 2014 Willem Nuis RPF / CU
2014 - 2020 Ger van de Velde-de Wilde VVD
2020 - noe Marleen Sijbers VVD

Zie ok[bewerk | brontekst bewerken]

Noôten[bewerk | brontekst bewerken]

  1. nlverkiezingen

Lienks nae buten[bewerk | brontekst bewerken]