Goes

Uut Wikipedia
(Deurverwezen vanaf Hoes)
Gemeênte Goes
(Gemeente Goes)
Vlag van de gemeente Goes
Vlagge
   Wapen van de gemeente Goes
Waepen
Gemeêntehuus
Liggienge in provincie en land
Kaerte van de gemeênte
Indeling
Land Nederland
Provincie Zeêland
Waeterschap Scheldestroômen
Streêk(en) Zuud-Beveland
Oôdplekke Goes
Statistiek
Oppervlakte 101,92 km²
- land
92,48 km²
- waeter
9,44 km²
Inweuners39.433
Daotum 1 jannewari 2023
Bevolkiengsdichteid 426 inw./km² (land)
Geografische liggieng 51°30’ N 3°53’ L / <span class="geo-dec geo" title="Maps, aerial photos, and other data for Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’ Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’">Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "n".’’, Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".°Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".Fout in uitdrukking: Onbekend woord "l".’’
Hoôgte -1,8 – +1,6 m
Ontstaen 10e eêuwe, 1405 (stadsrechten)
Belangrieke verkeersadersA58, N254, N256, N289
Netnummer 0113
Postcodes 4458-4481
Bestuur
Collegepartijen PvdA-GL, Nieuw Goes, SGP-CU, Partij voor Goes
- zeêtels 15
Burhemeêster Marcel Fränzel
- partij D66
Overige
Bienaem Hanzehat
Streektaele(n) Zuud-Bevelands
Steêband Panevėžys (Litouwen)
Groôte of Maria Magdalenakerk
De waetertoren
Westerkerke
De televisietoren

Goes, ok wè Hoes, (Nederlands: Goes) is 'n stad en gemeênte in Zeêland, op 't eiland Zuud-Beveland. Buten de stad Hoes bestaet de gemeênte nog uut de durpen Èndewehe, Sraskerke, Sreinskinders, Kattendieke, Kloetehe, Oud-Sabbehe, 't Wulleminadurp en Wolfersdiek. De gemeênte ao in 2023 onheveer 39.000 inweuners, daer-an de meêste van in Stad weune (onheveer 30.000). Goes ei ok een zusterstad, Panevėžys in Litouw'n. Goes stit bekend as Ganzestad. In 't waepen van de stad komt ok een ganze voo.

Stadsfuncties[bewerk | brontekst bewerken]

Goes is 'n belangriek verzurgiengscentrum vò Zuud-Beveland en ok wè vo eêl Zeêland. Zoô is der Emergis gevestegd, de instellieng vò geêstelike gezondeidszurge, en staet der ok 'n psychiatrisch ziekenuus. De zendmaste zendt de landelike Nederlandse zenders uut. Goes eit 'n station an de lijn Vlissienge-Rozendael. Voe vee bedrieven is Goes antrekkeliker as Middelburg of Vlissienge, om-at 't vanuut de Randstad sneller te berieken is. Blikvanger van Goes is de televisiezendmaste in Goes-Noord en de Maria-Magdalenakerke in 't centrum. Groôste kerke is echter de Sionkerke an de Louise de Collignylaen. Bekend bin ok de tiejewaetermeule 't Soepuus en de waetertoren, de 'oôgsten van Nederland.

Het wienkelcentrum van Goes is het groôste van Zeêland.

Geschiedenisse[bewerk | brontekst bewerken]

Goes oor vò 't eêrst vermolde in 976 as Curtagosum, wat-a vo "korte Gos" moe stae; gos is ierbie 'n waeternaem, de naem van de kreêke daer 't durpje an lag. Daenae ontwikkelt 't z'n eige lanksaem tot 'n plekke van betekenisse, en in 1420 kriegt 't stadsrechten.

Van Goes is 't volgende spotlie'ie bekend:

Wie wil stele en nie'ange,
Gae nae Goes en lae zich vange;
Want de'eeren van Ter Goes,
Bin zözacht as appelmoes.

Nae een groôte stadsbrand rond 1550 word de stad vrie snel 'erbouwd. Uut deze tied komt ok het 'uus van Karel V. Van de tweê wereldoôrlogen ei Goes nie vee mee gekregen. Tiejens de Eerste Wereldoorlog raekten 7 bommen Goes en Kloetehen; dit gebeurende bie ongelok deu een Iengels vliegtuug. In Kloetehen vielen 3 bommen, de schae viel mee. In Goes wier een 'uus aan de Magdalenastraete kapot gemikt, d'r kwam ok iemand bie om. Tiejens de Tweêde Wereldoorlog 'eit Goes nie vee gemerkt van het oorlogsgeweld dat toch vlak bie pleas vong (Slag om de Sloedam).

Nae de oôrlog wor Goes uut'ebreid mee verschie weunwieken. In 1976 gebeurd d'r een groôte ramp bie Goes, zie 't artîkel: Treinramp bie Goes.

Weunwieken[bewerk | brontekst bewerken]

Bedrieventerreinen[bewerk | brontekst bewerken]

  • De Goese Poort (Noord)
  • De Poel (I, II, III en IV) (Zuud)
  • Klein Frankrijk (Centrum)
  • Marconi (West)
  • Stationspark (Zuud)

Ongerwies[bewerk | brontekst bewerken]

Baosisongerwies[bewerk | brontekst bewerken]

  • 't Noorderlicht
  • CBS Princes Beatrix
  • Prinses Irene Schole
  • OBS De Zuidwesthoek
  • R.K. Bisschop Ernstschole
  • Montessorischole De Basis
  • R.K Holtkampschole
  • De Kohnstammschole
  • Koelmanschole
  • G.B.S. De Wingerd
  • SO De Kring
  • Stichting De Korre
  • Odyzee College

Middelbaor ongerwies[bewerk | brontekst bewerken]

  • Edudelta College Goes
  • Stichting Calvijn College
  • Het Goese Lyceum
  • OstreaLyceum

Beroepsongerwies[bewerk | brontekst bewerken]

  • Hoornbeeck College
  • ROC Zeêland

Verkeer en vervoer[bewerk | brontekst bewerken]

Goes liet an de A58, wa voo de bereikbaorheid vanuut wes'en (Vlissienge en Middelburg) en oôs'en (Berrehe op Zoom en Roosendaal) zurgt. Vanuut het noor'n (Zurrikzeê en Rotterdam) is Goes bereikbaar via de N256. Goes ao een stasjon an de Zeeuwse lijn.

Stadskaert[bewerk | brontekst bewerken]

Kaertbeêld van de stad Goes in 2017:


Politiek[bewerk | brontekst bewerken]

Gemeênteraod[bewerk | brontekst bewerken]

De gemeênteraod sins 1990:[1]

Partij 2022 2018 2014 2010 2006 2002 1998 1994 1990
PvdA-GL 5
PvdA 2 2 5 7 5 5 5 6
GL 2 1 2 3 3 3 2 2
Nieuw Goes (NG) 4 3
CDA 4 5 7 6 6 7 5 6 7
VVD 4 4 3 5 4 4 4 4 3
SGP-CU ¹ 4 4 4 3 4 4 4 3 3
Partij voor Goes (PvG) 2 2 2
D66 2 2 3 2 1 2 2 3 2
SP 1 3 2
Totaol 25 25 25 25 25 25 23 23 23
Opkomst 52,0% 58,2% 58,1% 56,0% 57,2% 54,0% 56,0% 63,4% 60,4%

¹ 1990-1998: CU = GPV + RPF

Burgemeêsters[bewerk | brontekst bewerken]

Ambtsperiode Naem burgemeêster Partij of stroôming Biezonderheên
1831 - 1843 Jan Hendrik Verschoor, heer van Nisse
1844 - 1852 J.C. van der Meer Mohr
1852 - 1879 M.P. Blaaubeen
1879 - 1897 J.G. de Witt Hamer
1897 - 1902 Jean Philippe Wesselink
1902 - 1911 J.E. de Koning Kooy
1911 - 1918 J.B. de Beaufort
1918 - 1934 G.A. Hajenius
1934 - 1940 R.M. van Dusseldorp CHU
1940 - 1941 Warner Cornelis ten Kate CHU
1941 - 1944 Cornelis Egbert Petrus Lenshoek NSB
1944 - 1945 Anthonie de Roo Vrie'eidsbond waernemend
1945 - 1946 Willem Cornelis Sandberg waernemend
1946 - 1958 Warner Cornelis ten Kate CHU overliejd
1958 - 1961 Hans Karel Michaëlis CHU
1960 - 1961 Jan Willem Noteboom ARP waernemend
1962 - 1981 Ferry Huber CHU / CDA
1981 - 1986 Pim Blanken CDA
1989 - 1992 Taco Seinstra CDA ontslagen
1992 - 1992 Mans Flik PvdA waernemend
1993 - 2010 Dick van der Zaag CDA
2010 - 2017 René Verhulst CDA
2017 - 2018 Herman Klitsie PvdA waernemend
2018 - 2023 Margo Mulder PvdA
2023 - noe Marcel Fränzel D66 waernemend
't Soepuus
De Koornbloem
Stadsgrachte

'Eboorn in Goes[bewerk | brontekst bewerken]

Bekende (voormaolige) inweuners van Goes[bewerk | brontekst bewerken]

Ouwe kaarten en prenten[bewerk | brontekst bewerken]

Noôten[bewerk | brontekst bewerken]

  1. nlverkiezingen

Lienks nae buten[bewerk | brontekst bewerken]


Haevene van Goes